Ο Περί Σχέσεων Γονέων και Τέκνων Νόμος του 1990 (Ν.216/90) - άρθρα 3-32
Η μέριμνα για το ανήλικο τέκνο ("γονική μέριμνα") είναι καθήκον και δικαίωμα των γονέων οι οποίοι το ασκούν από κοινού. Περιλαμβάνει τον προσδιορισμό του ονόματος, επιμέλεια προσώπου, διοίκηση περιουσίας και εκπροσώπηση του τέκνου. Η επιμέλεια του προσώπου του τέκνου περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή και επίβλεψη, τη διαπαιδαγώγηση και εκπαίδευση του καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής του. Κάθε απόφαση πρέπει να αποβλέπει στο συμφέρον του τέκνου το οποίο υπερισχύει έναντι του συμφέροντος των γονέων.
Σε περίπτωση διαφωνίας των γονέων π.χ ποιο σχολείο πρέπει να φοιτήσει το τέκνο, όνομα τέκνου, κάποια ιατρική επέμβαση κλπ αποφασίζει το δικαστήριο κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης. Η απόφαση του Δικαστηρίου πρέπει να σέβεται την ισότητα μεταξύ των γονέων και να μην κάνει διακρίσεις με βάση το φύλο, τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις πεποιθήσεις, την ιθαγένεια, την εθνική ή κοινωνική προέλευση ή την περιουσία. Δεν έχει δηλαδή περισσότερα δικαιώματα η μητέρα από τον πατέρα αναφορικά με τη γονική μέριμνα όπως λανθασμένα πιστεύουν πολλοί.
Σε περίπτωση όπου η γονική μέριμνα παύει λόγω θανάτου, κήρυξης σε αφάνεια, ή απουσίας του ενός γονέως, η γονική μέριμνα ασκείται αποκλειστικά από τον άλλο. Αν ο ένας από τους γονείς αδυνατεί να ασκήσει τη γονική μέριμνα για πραγματικούς λόγους ή γιατί είναι ανίκανος την ασκεί μόνος ο άλλος γονέας.
Σε περίπτωση θανάτου και των δύο γονέων ή σε περίπτωση θανάτου του ενός γονέα και αν ο άλλος γονέας αδυνατεί να ασκήσει τη γονική μέριμνα τότε τη γονική μέριμνα ασκούν οι πλησιέστεροι ανιόντες από κοινού και οι διατάξεις του Νόμου που αφορούν την άσκηση γονικής μέριμνας από τους δύο γονείς εφαρμόζονται καθ' όλα σαν να επρόκειτο περί των γονέων.
Γνώμη ανηλίκου
Ανάλογα με την ωριμότητα του τέκνου και το βαθμό που μπορεί να αντιληφθεί, πρέπει να ζητείται και να συνεκτιμάται η γνώμη του πριν από κάθε απόφαση σχετικά με τη γονική μέριμνα, εφόσον η απόφαση αφορά τα συμφέροντα του.
Σε περίπτωση διαζυγίου ή ακύρωσης του γάμου και εφόσον ζουν και οι δυο γονείς, η άσκηση της γονικής μέριμνας ρυθμίζεται από το Δικαστήριο. Η άσκηση της γονικής μέριμνας μπορεί να ανατεθεί στον έναν από τους δυο γονείς ή, αν αυτοί συμφωνούν ορίζοντας συγχρόνως τον τόπο διαμονής του τέκνου, στους δυο από κοινού.
Τέκνα χωρίς γάμο των γονέων
Η γονική μέριμνα του τέκνου που γεννήθηκε και παραμένει χωρίς γάμο των γονέων ανήκει στη μητέρα. Σε περίπτωση αναγνώρισης αποκτά γονική μέριμνα και ο πατέρας.
Προσωπική επικοινωνία
Ο γονέας με τον οποίο δε διαμένει το τέκνο διατηρεί το δικαίωμα της προσωπικής επικοινωνίας με αυτό. Σε περίπτωση διαφωνίας όσον αφορά την άσκηση του δικαιώματος, προσωπικής επικοινωνίας, αποφασίζει το Δικαστήριο κατόπιν υποβολής σχετικής αίτησης.
Μεταβολή των συνθηκών
Αν από τότε που εκδόθηκε δικαστική απόφαση σχετικά με τη γονική μέριμνα μεταβλήθηκαν οι συνθήκες, το Δικαστήριο μπορεί ύστερα από αίτηση του ενός ή και των δύο γονέων να προσαρμόσει την απόφαση του στις νέες συνθήκες ανακαλώντας ή τροποποιώντας την.
Εξ ημισείας γονική μέριμνα
Στο παρόν στάδιο εξετάζεται από ομάδα βουλευτών πρόταση νόμου που αποσκοπεί στη ριζική αλλαγή του υφιστάμενους συστήματος. Η εν λόγω πρόταση νόμου προβλέπει στην δια νόμου εξ ημισείας γονική μέριμνα όπως ισχύει και σε άλλες χώρες (Σουηδία, Αμερική, Καναδά, Αυστραλία κλπ). Σύμφωνα με μελέτες που έγιναν στο εξωτερικό τα παιδιά που μοίραζαν τον χρόνο τους με τους δύο γονείς είχαν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, καλύτερη απόδοση στα μαθήματά τους και καλύτερες σχέσεις με τους γονείς τους. Βεβαίως απαραίτητη προϋπόθεση για να πετύχει η εξ ημισείας γονική μέριμνα είναι να υπάρχει καλή συνεργασία και συνεννόηση μεταξύ των γονέων, οι γονείς να διαμένουν σχετικά κοντά και να είχαν και οι δύο γονείς ενεργή συμμετοχή και ρόλο πριν το διαζύγιο στην καθημερινή ανατροφή των παιδιών τους.
Η υφιστάμενη νομοθεσία ως έχει δεν απαγορεύει ή εμποδίζει με οποιοδήποτε τρόπο, ένα γονέα από το να διεκδικήσει εξ ημισείας επιμέλεια εάν και εφόσον αποδείξει ότι αυτό θα είναι προς το συμφέρον του παιδιού.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με το δικηγορικό γραφείο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε..
