Προστασία των ζώων: μια νομική προσέγγιση
Στην κυπριακή έννομη τάξη έχει καθοριστεί το γενικό πλαίσιο των κανόνων συμπεριφοράς που πρέπει να τηρούνται από κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο έχει υπό τον έλεγχο και την επίβλεψη του κάποιο ζώο, ώστε να διασφαλίζεται η υγεία και ευημερία αυτού.
Σύμφωνα με τον περί Προστασίας και Ευημερίας των Ζώων Νόμος του 1994 (46(I)/1994), είναι βασική υποχρέωση έναντι των ζώων να μην υποβάλλονται, χωρίς εύλογη αιτία, σε πόνο, ταλαιπωρία, τραυματισμό ή φόβο. Είναι δια νόμου ξεκάθαρο πως απαγορεύεται η δηλητηρίαση των ζώων, η θανάτωση αυτών για σκοπούς ψυχαγωγίας, η κακομεταχείριση τους σε αγώνες μεταξύ ζώων όπως επίσης και η κάθε είδους χρήση ζώων σε εκθέσεις, διαφημίσεις, ταινίες όταν σ' αυτές προκαλείται στα ζώα πόνος, ταλαιπωρία ή τραυματισμός. Είναι παράλληλα απαγορευμένη και η απελευθέρωση ή η εγκατάλειψη οποιουδήποτε ζώου του οποίου η επιβίωση εξαρτάται από την ανθρώπινη φροντίδα με σκοπό την απαλλαγή από αυτό. Περαιτέρω η επείγουσα θανάτωση ή σφαγή ζώων λόγω ασθενείας, τραυματισμού, γήρατος, εξαγρίωσης ή άλλων δικαιολογημένων περιπτώσεων πρέπει να γίνεται κατά τρόπο που προκαλείται η μικρότερη δυνατή ταλαιπωρία (π.χ. με αναισθησία).
Κάθε πρόσωπο που έχει υπό την κυριότητα ή φύλαξη του ζώο, θα πρέπει να του παρέχει την κατάλληλη τροφή, νερό, φροντίδα και στέγαση. Όσον αφορά τη στέγαση θα πρέπει το ζώο να μην περιορίζεται μόνιμα ή άσκοπα αλλά θα πρέπει να παρέχεται σε αυτό η αναγκαία ελευθερία κινήσεων.
Όσον αφορά τα αδέσποτα ζώα ο νόμος προνοεί ότι η αρμόδια αρχή δύναται να λαμβάνει τα αναγκαία μέτρα για την ελάττωση του αριθμού αυτών κατά τις περιπτώσεις όπου η αύξηση τους εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια.
Η χρησιμοποίηση ζωντανών ζώων για εκπαιδευτικούς ή επιστημονικούς σκοπούς είναι απαγορευμένη με εξαίρεση των περιπτώσεων κατοχής άδειας από την αρμόδια αρχή. Ο εν λόγω νόμος προνοεί για την ίδρυση Εθνικής Επιτροπής για την Προστασία των Ζώων που χρησιμοποιούνται για επιστημονικούς σκοπούς.
Σύμφωνα με τα διατάγματα που δύναται να εκδίδει ο Υπουργός Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος για σκοπούς της προστασίας και ευημερίας των ζώων απαγορεύεται οποιοδήποτε πρόσωπο να ασκεί το επάγγελμα του φροντιστή ή εκπαιδευτή ζώων χωρίς τη σχετική άδεια.
Ο εν λόγω νόμος προνοεί την ίδρυση σε κάθε Επαρχία της Δημοκρατίας, μιας Επιτροπής Ευημερίας Ζώων με σκοπό την υποβοήθηση του έργου των αστυνομικών αρχών και άλλων αρμόδιων φορέων όπως επίσης και την ίδρυση Παγκύπριας Συντονιστικής Επιτροπής Ευημερίας Ζώων για τον ευρύτερο συντονισμό.
Όσον αφορά τις κυρώσεις, άτομο που παραβαίνει τις διατάξεις του Νόμου ή που συμβουλεύει ή βοηθά κάποιον τρίτο να παραβεί τα πιο πάνω είναι ένοχο αδικήματος. Σε περίπτωση πρώτης καταδίκης υπόκειται σε φυλάκιση μέχρι και δώδεκα μήνες ή/και σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τις £1.000 (€1.708,60). Σε περίπτωση δεύτερης ή μεταγενέστερης καταδίκης η ποινή φυλάκισης αυξάνεται μέχρι και τους 24 μήνες ή/και σε χρηματική ποινή μέχρι τις £2.000 (€3.417,20). Το εκδίκαζον Δικαστήριο έχει ευρύτατες εξουσίας και μπορεί επιπρόσθετα να στερήσει, για όσο διάστημα κρίνει αναγκαίο, από το καταδικασθέντα το δικαίωμα να αποκτήσει, κατέχει ή ανανεώσει οποιαδήποτε άδεια σχετική με το Νόμο ή να του στερήσει το δικαίωμα να εμπορεύεται, κυνηγά, αλιεύει ζώα.
Ο Διευθυντής Κτηνιατρικών Υπηρεσιών στην περίπτωση που πιστεύει ότι πρόσωπο χωρίς εύλογη αιτία, παραβαίνει ή παραλείπει να συμμορφωθεί δύναται να επιβάλει στο πρόσωπο αυτό με αιτιολογημένη απόφαση, διοικητικό πρόστιμο μέχρι και €5.000.
Ο παρόν Νόμος στοχεύει στην εξασφάλιση της ευημερίας και υγείας των ζώων και για την αποτελεσματικότερη εφαρμογή και τήρηση των γενικών κανόνων, η αρμόδια αρχή (Κτηνιατρικές Υπηρεσίες) όπως επίσης και οι αστυνομικές αρχές έχουν ευρύτατες εξουσίες, έτσι ώστε όταν υπάρχει εύλογη αιτία, δύνανται να εισέρχονται σε υποστατικά, να ελέγχουν τα ζώα ή τις εγκαταστάσεις αυτών, να ελέγχουν έγγραφα των ιδιοκτητών των ζώων και γενικά να προβαίνουν σε οποιαδήποτε άλλη ενέργεια, εύλογη και πρόσφορη, για την εκπλήρωση των σκοπών και των διατάξεων του εν λόγω Νόμου.
Βασικές Υποχρεώσεις Ιδιοκτητών Σκύλων
Σύμφωνα με τον Περί Σκύλων Νόμο του 2002 (184(Ι)/2002) κάθε πρόσωπο που κατέχει ή φροντίζει σκύλο οφείλει:
• να του παρέχει κατάλληλη στέγη και προφύλαξη από τις καιρικές συνθήκες
• να του παρέχει κατάλληλη και επαρκή τροφή και νερό
• να του προσφέρει κατάλληλες δυνατότητες για άσκηση
• να λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για να παρεμποδίσει τη δραπέτευση ή τη διαφυγή του
• να μην προξενεί στο σκύλο του αχρείαστο πόνο και ταλαιπωρία
• να μην εγκαταλείπει το σκύλο του
• να μην επιτρέπει στο σκύλο του να περιφέρεται ελεύθερος σε δημόσιο δρόμο ή σε οποιοδήποτε δημόσιο μέρος χωρίς να είναι δεμένος με λουρί
• να προστατεύει το σκύλο του από κλοπή, τροχαία ατυχήματα και σκόπιμες ή τυχαίες δηλητηριάσεις
• να διασφαλίζει την υγεία του και να τον φροντίζει σύμφωνα με τις οδηγίες του κτηνιάτρου
• να παίρνει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να μην προκαλείται οχληρία στο κοινό και οι συνθήκες διαβίωσης του σκύλου να μην εγκυμονούν κινδύνους για τη δημόσια υγεία, ασφάλεια και ευημερία των ανθρώπων
• να σημάνει το σκύλο του με κατάλληλο μικροτσίπ και να τον εγγράψει στο μητρώο των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών
• να εξασφαλίσει άδεια κατοχής από την αρμόδια τοπική αρχή.
Σύμφωνα με τις Κτηνιατρικές υπηρεσίες η άδεια κατοχής σκύλου εκδίδεται / ανανεώνεται από τις τοπικές αρχές και για την έκδοση ή την ανανέωση της απαιτείται όπως τηρούνται όλες οι πιο πάνω προϋποθέσεις.
Για περισσότερες πληροφορίες επικοινωνήστε με το δικηγορικό γραφείο Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε..
